พระพุทธเจ้าคิดอะไร?

ผังความคิดเชิงระบบ " พระพุทธเจ้าคิดอะไร ? "

1. ชีวิตคืออะไร ? (The Five Aggregates)


ขันธ์ 5 

1. รูป (Corporeality) 

2. เวทนา (Felling/Sensation) 

3. สัญญา (Perception)

4. สังขาร (Mental Formation) 

5. วิญญาณ (Consciousness)

2. ชีวิตเป็นอย่างไร ?

ไตรลักษณ์ (Characteristic of Existence) 

อนิจจา-ไม่เที่ยง (Impermanence)

ทุกขตา- ภาวะบกพร่อง (Conflict) 

อนัตตา –ไม่มีตัวตนที่แท้จริง (Non – Self-Soulnessness) 

3. ชีวิตเป็นไปอย่างไร ?

ปฏิจจสมุปบาท :  อิทัปปัจจยตา  Conditionality 

อวิชชา  Innorance  

ความไม่รู้ทุกข์และทางแห่งการดับทุกข์
สังขาร  Mental Formation  
กายสังขาร : วจีสังขาร : จิตสังขาร 

วิญญาณ  Consciousness  
รับรู้ / รู้ตาม / ความรู้แจ้งทางอารมณ์ 

นามรูป  Animated Organ 

เวทนา / สัญญา / เจตนา / ผัสสะ / มนสิการ 

สฬายตนะ 6  Sense Base  

ตา / จมูก / ลิ้น / กาย / มโนวิญาณ 

ผัสสะ  Contact  

สัมผัส / กระทบ 

เวทนา  Felling / Sensation  

เกิดจากสัมผัส 

ตัณหา Craving 

รูป / รส / กลิ่น / เสียง / สัมผัส / ปรุงแต่งอารมณ์ 

อุปาทาน Clinging/attach 

กาม / ทิฐิ / สีลัมพตุ / อัตตา

ภพ Process become 

ภามภพ / รูปภพ / ก่อให้เกิด 

ชาติ Birth 

การปรากฏแห่งขันธ์ / การเกิด 

ชรามรณะ Decay& Death 

เสื่อมอายุ / ความสลายแห่งขันธ์ 

4. ชีวิตควรเป็นไปอย่างไร ? 

มิจฉาปฏิปทา ไม่เท่ากับ สัมมาปฏิปทา

กาลามสูตร
อย่าเชื่อเพราะ ...ฟังตามกันมา / ถือสืบต่อกันมา / คำเล่าลือ / อ้างตำรา / คัมภีร์ /อ้างตรรกะ / อนุมานเอา / ตรองตามเหตุผล / เข้ากับทฤษฏีตน / ผู้พูดน่าเชื่อถือ / ผู้พูดเป็นครู 

สัปปุริสธรรม ๗ 

รู้หลัก / รู้เหตุ / รู้ผล / ความมุ่งหมาย  / รู้ตน / รู้ประมาณ / รู้กาล / รู้ชุมชน / รู้บุคคล

โยนิโสมนสิการ 

๑. สืบสวนหาสาเหตุ 

๒. แยกองค์ประกอบ 

๓. รู้เท่าทันธรรมดา 

๔. คิดแก้ปัญหา/อริยสัจ ๔ 

๕. อรรถธรรมสัมพันธ์ 

๖. คุณโทษ/ทางออก 

๗. คิดถึงคุณค่าแท้/เทียม 

๘. คิดในแง่ดี 

๙. คิดให้เป็นปัจจุบัน




บรรณานุกรม


พุทธทาสภิกขุ 100 ปี ชาติกาล (2549)
กรุงเทพมหานคร : เจริญวิทย์การพิมพ์

ขอขอบคุณ ภาพทุกภาพ และ ผังบทความ
อนุโมทนา สาธุ